Gorączka u dziecka jest zawsze objawem choroby. Objawem - przynajmniej do pewnego momentu - pozytywnym. Oznacza ona, że infekcja, która dopadła malucha wywołała reakcję obronną organizmu. Jeśli termometr wskazuje powyżej 37 stopni a nie przekracza 38 stopni, nie ma co się denerwować - to znak, że organizm walczy z chorobą. – Kiedy mój Szymek miał nawet powyżej 38 kresek dawałam mu czopek ibufen lub nurofen i czekałam dwa dni, co będzie dalej, zanim pobiegłam do lekarza – mówi pani Ewa, mama 2,5 letniego Szymka i siedmioletniej Julki. – Ale taka mądra byłam dopiero przy drugim dziecku – przyznaje. Gorączka u dziecka bez dodatkowych objawów – To bardzo dobre podejście. Kiedy matka przychodzi z dzieckiem w pierwszym dniu wysokiej gorączki, a maluch nie ma żadnych objawów choroby, podaję mu lek przeciwgorączkowy i zalecam dwa dni cierpliwości – mówi lekarz pediatra. – Czekamy na objawy. Przeważnie choroba kończy się trzeciego dnia gwałtownym spadkiem gorączki i pojawieniem się wysypki. Oznacza to, że była to tzw. trzydniówka choroba zakaźna, typowa dla małych dzieci. Trzydniówka charakteryzuje się bardzo wysoką gorączką dochodzącą nawet do 40 stopni, ale beż żadnych innych objawów. Dziecko wtedy normalnie bawi się, je, czasem tylko więcej śpi. Jeśli matka w tym czasie nie wytrzymuje nerwowo i stale dzwoni do pediatry i przyjeżdża z nim do badania już w drugim dniu, lekarz pod presją może podać antybiotyk. A trzeciego dnia – maluch dostaje wysypki i lekarz zastanawia się wtedy: to była tylko trzydniówka czy uczulenie? - Trzydniówka jest chorobą zakaźną, wirusową, typową dla bardzo małych dzieci, której nie leczy się oprócz podawania leków przeciwgorączkowych - mówi doświadczony pediatra. Nagła gorączka u dziecka Małe dzieci często miewają gorączkę. Wystarczy dotknąć czoła malca – Piec! – woła przerażona mama. Nie ma co panikować. – Niemowlęta miewają gorączkę do 38 stopni, kiedy ząbkują. Dziecko się ślini, przygryza rączkę, gryzak. Wystarczy zajrzeć do buzi – zwykle widać rozpulchnione dziąsła. Wtedy wystarczy podać lek przeciwgorączkowy w syropie lub w czopku – radzi lekarz rodzinny, specjalista pediatrii. – Jeśli jednak gorączka trwa powyżej dwóch dni, trzeba iść po poradę do lekarza, aby znaleźć przyczynę. Może to być infekcja w drogach moczowych, która przebiega często bezobjawowo, albo wirus, który nie zawsze wymaga leczenia lub choroba zakaźna - mówi lekarz. Obserwacja dziecka przez matkę jest najważniejsza, bo nikt nie zna tak zachowań malucha jak ona. W drugim dniu gorączki pediatra jest za wcześnie na diagnozę lekarską. Ważne! Gdy temperaturę mierzymy w pupie, odejmujemy 0,5 stopnia. Gdy na termometrze widzimy 38,5 - dziecko ma 38 stopni. Czym grozi gorączka u dziecka? Zawsze niebezpieczna jest gorączka powyżej 39 stopni. Dlatego przy takich wskazaniach termometru nie można zwlekać z podaniem leków i innymi sposobami obniżania temperatury. W bardzo wysokiej temperaturze następuje uszkadzanie białek w komórkach, dziecko może stracić przytomność, szybko się odwodnić. Mogą pojawić się drgawki. – Gdy termometr pokazuje powyżej 39 stopni, podajemy niesterydowe leki przeciwzapalne w czopkach i syropach jak właśnie ibufen lub nurofen, starszym maluchom powyżej drugiego roku życia można dać przy infekcjach kataralnych ziołowe leki np. syrop pyrosal - opowiada doświadczony pediatra, który zaleca mierzenie gorączki jako najbezpieczniejsze, w uchu. Jeśli mamy termometr z miękką końcówką i umiemy to robić, temperaturę badać można w odbycie. Dla orientacyjnego pomiaru wystarczą paski temperaturowe, które przyciskamy do główki dziecka. W każdym przypadku występowania gorączki, niskiej czy wysokiej trzeba dziecku dawać dużo pić, a obniżać ją można nie tylko farmaceutykami, ale kompresami z wody na nóżki, klatkę piersiową i główkę. Podczas gorączki zwykle mamy ubierają dzieci za grubo, bo boją się, że je zawieje. To błąd - dziecko powinno być lekko ubrane, wtedy łatwiej oddaje ciepło przez skórę. Przewiewne ubranie pomaga obniżyć temperaturę organizmu malucha. Gorączka u noworodka i kilkumiesięcznego niemowlaka W przypadku najmłodszych dzieci - noworodków, kilkumiesięcznych niemowląt, przy gorączce powyżej 39 stopni nie można długo zwlekać. Noworodek powinien w zasadzie natychmiast znaleźć się w szpitalu, bo gorączka u tak małego dziecka jest szczególnie niebezpieczna. Kilkumiesięcznego malucha też powinien szybko obejrzeć lekarz, jeśli wysoka gorączka nie spadnie lub po kilku godzinach od podania leku powróci. Zalecenie obserwacji dotyczy sytuacji, w których termometr pokazuje mniej niż 39 stopni! Przeczytaj też: Pomiar temperatury: jak wyeliminować błędy Co robić, gdy dziecku rośnie temperatura
nagłym ogólnym osłabieniem, bólami głowy i mięśni, którym towarzyszą wysoka gorączka i dreszcze. Trzeciego dnia do objawów dołączają ostra wodnista biegunka, a także bóle i skurcze brzucha, nudności i wymioty. Na skórze może pojawić się plamisto-grudkowa nieswędząca wysypka. Między 5. a 7. dniem infekcji.
Gorączka (czyli temperatura ciała >38,5o) występująca u dziecka nie mającego żadnych innych objawów jest poważnym problemem diagnostycznym w pediatrii. W piśmiennictwie jest nazywana często gorączką o nieznanym pochodzeniu (angielskie fever of unknown origin- skrót FUO). Szczególnej uwagi wymaga taki stan u dzieci poniżej 36 miesiąca i przebieg gorączki bez innych objawów Podwyższona temperatura ciała, której nie towarzyszą żadne inne objawy zdarza się w pediatrii stosunkowo często. Może być spowodowana przyczynami zupełnie banalnymi, jak przegrzanie intensywnym wysiłkiem, czy emocje, jak też chorobami bardzo poważnymi jak na przykład rozwijająca się posocznica. W ten sposób przebiega sporo przypadków infekcji dróg moczowych oraz popularna choroba dzieci młodszych- gorączka udać się do lekarza i leczyć gorączkę bez innych objawów Należy skontaktować się z lekarzem, gdy gorączka bez innych objawów utrzymuje się u dziecka poniżej 36 miesiąca, zwłaszcza u dzieci obciążonych innymi problemami lekarskimi (wcześniaki, dzieci z niedoborami odporności, dzieci z wadami wrodzonymi różnych narządów). Im młodsze jest dziecko tym gorączka powinna być bardziej niepokojąca. Badania lekarskiego wymaga też każda gorączka (nawet u dziecka starszego), jeżeli utrzymuje się ona dłużej niż 2-3 gorączki bez innych objawów Przed ewentualnym wezwaniem lekarza należy spróbować obniżyć gorączkę dostępnymi bez recepty lekami przeciwgorączkowymi, podawanymi doustnie lub doodbytniczo. W pediatrii lekiem podstawowym jest paracetamol. Do odmierzania syropu należy używać oryginalnych miarek wyskalowanych w mililitrach, a nie zwykłych domowych łyżeczek, które zwykle mieszczą mniejszą objętość niż ta, która powinna być jednorazowa dawka paracetamolu u dziecka młodszego to 15-20 mg/kg na dawkę (max. 4 razy dziennie). Alternatywnie można podawać ibuprofen. Nie zaleca się rutynowego stosowania u dzieci Polopiryny lub Pediatrii” Górnicki B., Dębiec B. (red.), PZWL, Warszawa, 1990Kategorie ICD:Kategorie ATC:Materiały zawarte w dziale Specjalista Radzi mają charakter informacyjny i należy je traktować jako dodatkową pomoc przy udzieleniu niezbędnej pomocy choremu oraz jako ewentualny wstęp do leczenia przez specjalistę. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za efekty zastosowania w praktyce informacji umieszczonych w dziale Specjalista Radzi.JDJdTKB.